آیا نصب دزدگیر و دوربین مداربسته در پیشگیری از سرقت منزل موثر است؟ یک تحقیق علمی
سرعت تغییرات در تمامی زمینه ها آنچنان سرسام آور است که دیگر نمی توان با روشهاي سنتی پدیده ها و روشها جدید برخورد کرد، این تغییرات در روشهاي ارتکاب جرایم نیز به وضوح دیده می شود، لذا براي برخورد با آنها نیازمند روشهاي جدید هستیم. براساس نتایج بدست آمده در زمینه عوامل امنیتی؛ توجه به امنیت سایتها و محیطهاي مجازي و سایبري، در زمینه عوامل اقتصادي؛ فقر و بیکاري، در زمینه عامل جغرافیایی و محیطی؛ نصب دوربین و دزدگیر و سپس کنترل حاشیه نشینها و ساخت وسازهاي استاندارد، در عوامل اجتماعی و فرهنگی؛ دسترسی به مواد مخدر و الکلی و سپس توجه همسایگان و افراد محل به حضور افراد غریبه و بعد از آن، توجه به خانه هاي مجردنشین به ترتیب به عنوان عوامل مهم پیشگیري از سرقت انتخاب شدند و در نهایت براساس نتایج تحقیق، عامل اقتصادي مهمترین عامل سرقت است و براي پیشگیري از سرقتها باید به معیارهاي اقتصادي توجه بیشتري شود.
پیشگیري را می توان یکی از راهبردهاي اساسی در حوزه کنترل اجتماعی بر شمرد که دربردارنده مجموعه راهکارهاي مستقیم و غیرمستقیم با هدف ایجاد امکانات و موقعیتهاي بازدارنده از وقوع جرم و کجروي طراحی و تدوین می شود. با توجه به افزایش رو به رشد جرم سرقت، پیشگیري و توجه به اهمیت این موضوع در تحقیقات خود را بیشتر از گذشته نشان می دهد. سرقت یکی از جرایم مهم و قابل توجه در تمامی کشور است، هر روز نیز سارقان شیوه هاي جدیدي براي سرقت خودرو یا منازل اتخاذ می کنند و از طرفی راههاي افزایش فرار از دست پلیس و دستگیري را نیز به این معضل اجتماعی اضافه کنید. هزینه هاي مالی و معنوي و خدشه دار شدن امنیت انسانی از عواقب خطرناك سرقت است که امروزه جامعه را تهدید میکند، پس توجه به پیشگیري از سرقت در اولویتهاي مورد توجه سازمان پلیس قرار دارد.
عدم کارایی روشهاي سنتی پیشگیري توسط پلیس، افزایش روز افزون سرقت خودرو و منازل در این شهر و هزینههاي روانی و مادي که سارقین به مردم و پلیس تحمیل کردهاند که جداي از این هزینهها درگیري سیستم قضایی را هم به دنبال داشته است و وقت و هزینه این سیستم را صرف سرقتهاي کوچک و بزرگ نموده است، از طرفی نیز کاهش وقوع جرم و حفظ امنیت جانی و مالی مردم یکی از مهمترین رسالتهاي نیروي انتظامی است و در این راستا اقدامات زیادي را انجام میدهد.
سرقت مجرم شدن فرد و ارتکاب اعمال خلاف نتیجۀ تأثیر عوامل مختلفی است که بر وي اثر منفی گذاشته و او را از حالت و روال طبیعی خارج و در مسیر غیرطبیعی قرار داده است.
مفهوم پیشگیري واژه پیشگیري در فرهنگ لغات به معناي جلوگیري کردن ، مانع شدن ، مانع سرایت شدن و پیشبندي کردن آمده است. پیشگیري یک مفهوم کلی است و به مجموعه اقدامهایی گفته میشود که براي پیشگیري و جلوگیري از فعل و انفعالات زیانآور محتمل بر فرد و گروه بعمل میآید مانند پیشگیري از حوادث کار ، پیشگیري از بزهکاري جوانان و پیشگیري از تصادفات در جاده ها.
فهرست کردن عوامل کلیدي موجود در محیط بیرونی عوامل امنیتی در محیط سایبري: ایجاد امنیت سایتها و محیطهاي مجازي و سایبري و ایجاد فیلترینگ؛ عوامل اقتصادي: فقر و بیکاري، سطح سواد و میزان درآمد افراد؛ عوامل جغرافیایی و محیطی: حضور افراد پلیس در محل، روشنایی معابر و کوچهها، نصب دوربین و دزدگیر، ساخت وسازهاي استاندارد و هندسیسازي آپارتمانها و بافتهاي فرسوده؛عوامل اجتماعی و فرهنگی: توجه همسایگان و افراد محل به حضور افراد غریبه، پرسه افراد بیکار جمعیت و سطح فرهنگ اجتماعی محلهها، خانههاي مجردنشین ، دسترسی به مواد مخدر و الکلی.
عوامل و نیروهاي پیشران کلیدي بر پایه درجه عوامل امنیتی در محیط سایبري: امنیت سایتها و محیطهاي مجازي و سایبري و ایجاد فیلترینگ؛ عوامل اقتصادي: فقر و بیکاري، میزان درآمد افراد و سطح سواد؛ عوامل جغرافیایی و محیطی: روشنایی معابر و کوچهها، نصب دوربین و دزدگیر، حضور افراد پلیس در محل، حاشیهنشینی و ساختوسازهاي استاندارد و هندسیسازي آپارتمانها و بافتهاي فرسوده؛ عوامل اجتماعی و فرهنگی: سطح فرهنگ اجتماعی محلهها، دسترسی به مواد مخدر و الکلی، افراد بیکار، توجه همسایگان و افراد محل به حضور افراد غریبه و خانههاي مجردنشین.
بررسی گزینه هاي سیاستگذاري (تصمیم ها)در مقابل سناریوها عوامل امنیتی در محیط سایبري: با توجه به افزایش سرقتهاي سایبري در ایران و هجوم میلیونی مردم به شبکهها و فضاهاي مجازي در چند سال اخیر و وابسته شده کار و زندگی مردم به این محیطها، ایجاد امنیت سایتها و محیطهاي مجازي باید در اولویت قرار گیرد، زیرا سرقت در محیطهاي طبیعی شرایط خاص مکانی و زمانی را میطلبد ولی سرقت در محیطهاي مجازي مکان و زمان خاصی را نمیشناسد و سارقین نیازي به حضور فیزیکی در محیطهاي واقعی ندارند و با سوء استفاده از سهلانگاري و اشتباهات کاربران، رمز و یا نرمافزار آنها را حک کرده و مبادرت به جابجایی پول و یا دستبرد به اسناد شخصی یا دولتی و یا حتی یا هک کردن دوربین و یا آیفونها پیشرفتهي دیجیتال میتوانند وارد منزل اشخاص شده که البته در مورد خودروها نیز صدق میکند. نمونه این نوع سرقت، حک شدن سایت بانکهاي مختلف و برداشت پول از آن حسابها و یا فروش فایلهاي مختلف به مشتریان در قبال دریافت وجه و عدم تحویل فایل مورد نظر را میتوان نام برد که نمونه هاي زیادي در ایران داشته است که نیاز به افزایش اطلاعات امنیتی پلیس در این زمینه احساس میشود.
عوامل اقتصادي: در عوامل اقتصادي با حذف فقر و بیکاري احتمال حذف سرقت در جامعه تا حد زیادي قابل مشهود خواهد بود، البته بیکاري خود عامل فقر است ولی همیشه نمیتواند تنها عامل باشد، مانند کودکان کار و متکدیان ناتوان. درآمد افراد یک محله یا یک منطقه اگر در سطح نرمالی باشد نیز میتواند پیشبینیکننده خوبی براي کاهش سرقتهاي منزل و خودرو باشند. از آنجا که سطح درآمد احتمال ادامه تحصیل را براي افراد فراهم میکند، ارتباط مستقیمی با ارتقا سطح دانش و آگاهی فرد و اشتغال او و کاهش سرقت اینگونه افراد دارد. عوامل جغرافیایی و محیطی: روشنایی معابر و کوچهها و خیابانها عامل مهمی در کاهش سرقت خواهد داشت و از آنجا که هنوز در مناطق حاشیهنشین و یا شهرهاي کوچک و یا مناطق بافتهاي فرسوده نقاط کور و تاریک زیادي وجود دارد، همانطور که در آمارها مشاهده میشود روشنایی این گونه مناطق تا حد زیادي از سرقتها پیشگیري خواهد کرد. از این جهت اولویت به این گزینه داده شده که گذر از دوربینها و دزدگیرها و پلیس، در مناطق تاریک و نقاط کور و دور از دسترس احتمال موفقیت در سرقت را براي سارقین فراهم میکند. از انجا که حضور پلیس در تمامی مناطق و نقاط مسکونی در هیچ کجاي دنیا براي همیشه امکانپذیر نیست نصب دوربینها و دزدگیرهاي امنیتی براي منازل و خودروها به عنوان گزینه بعدي انتخاب شده است که میتواند به عنوان پیشگیريکننده سرقت محسوب شود. در دراز مدت نیز در شهرها و مناطق فرسوده باید به فکر ساختوساز استاندارد و توجه به ساخت هندسی منازل و آپارتمانها داشته باشیم تا هم حریم شخصی افراد حفظ شود وهم سرقت را در جامعه کاهش دهد.
عوامل اجتماعی و فرهنگی: واضح است که در مناطق با سطح فرهنگی بالاتر که براي موقعیت اجتماعی و سلامت روحی و روانی و اجتماعی خود ارزش قائلند میتواند درپیشگیری در از سرقت منزل و خودرو ي عامل مهم پیشگیري از سرقت در آینده محسوب شود که در اینجا نقش دولتها در ایجاد آگاهی و اطلاعات ضروري به شهروندان نمایان میشود. همچنین دسترسی آسان به موادمخدر باعث نابودي جمعیت سالم و فعال جامعه شده و احتمال سرقت در این افراد افزایش میدهد. البته توجه همسایگان که به عنوان عامل بعدي انتخاب شده است که اشاره به حساسیت افراد یک محله یا یک مجتمع مسکونی نسبت به حضور افراد غریبه و مشکوك دارد که خود عامل گریز افراد سارق از محله خواهد بود و همچنین اگر حساسیت همسایگان یک مجتمع یا محله در حد نرمالی باشد، خانههاي مجردنشین نیز به خودي خود کنترل میشود.
نتایج مطالعات صورت گرفته حاکی از افزایش میزان جرایم به ویژه در جوامع شهري است، به گونهاي که جرم به منبع عمده نگرانی و دغدغه دولتها و مردم تبدیل شده است. نتیجه یک تحقیق بینالمللی که در دوازده کشور صورت گرفته است، از افزایش رشد جرایم، به ویژه جرایم علیه اموال در مناطقی که با درصد بالایی از بیکاري مواجه هستند، حکایت دارد. البته رشد مصرف مواد مخدر، سرقت و جرایم خشونتآمیز در این مناطق درصد بالایی به خود اختصاص داده است. طبق گزارش دبیرخانه سازمان ملل متحد، میزان رشد سالانه جرمهاي گزارش شده بالغ بر 5 درصد است که از رشد، جمعیت و نیز از رشد اقتصادي بیشترِ کشورهاي جهان افزونتر است اما براي پیروز شدن بر مجرمان فقط مقابله با آنها کافی نیست و براي خنثی کردن جرایم در جامعه، پیشگیري اولویت دارد. و همیشه هم پیشگیري موفقتر از مبارزه است. موفقیتآمیز بودن پیشگیري با حضور مقتدرانه در عرصه پیشگیري از جرم، بیش از هر چیز نشانگر اهمیت پرداختن به این موضوع و اولویت داشتن آن در برنامههاي کلان کشور است به این ترتیب، پیشگیري ازجرم مقولهاي فرابخشی و ملی است و تمام بخشهاي حکومتی از جمله پلیس و همین طور مردم نیز در آن نقش دارند و همگان باید نسبت به این وظیفه مهم اقدام لازم و ضروري را انجام دهند. بدیهی است وقوع یک جرم تمام بخشهاي رسمی و غیررسمی کشور را به طور مستقیم و غیرمستقیم درگیر میکند؛ مخصوصاً جرایمی که جنبه عمومی دارند. بنابراین به طور طبیعی، همگان نسبت به آن مسئولیت خواهند داشت. به عبارت دیگر تمام نهادهاي رسمی و غیررسمی و همین طور مردم، در برنامهریزي و اجراي راهبردهاي پیشگیري از جرم نقش و مسئولیت دارند. براي پیشگیري موفق و مؤثر باید سرچشمهها و عوامل مهم جرایم شناسایی شوند و براي شناسایی عوامل مهم موثر در ارتکاب جرم به نوعی آیندهنگري و پیشبینی در زمینه ارتکاب جرایم بخصوص سرقت نیازمندیم. بنابراین در این پژوهش اولویت به آیندهنگري با استفاده از
به همین دلیل اسـت کـه پلـیس همـواره در برخورد با خریداران و فروشندگان اموال مسروقه شدت به خـرج مـیدهـد. آشـنایی شهروندان با فرصتهاي مختلفی که سارقان حرفهاي و غیرحرفهاي براي انجـام عمـل مجرمانه خود مترصد به دست آوردن آنها هستند، نقش مهم و اساسـی در کـاهش این جرم دارد. همچنین احساس تعهد در جامعه نسبت به همنوعان می تواند یک عامل مهم در پیشگیري از جرایم باشد، اگر همسایههاي یک محله نسبت به رفت وآمد افراد مشکوك و یا اتفاقات مشکوك حساس باشند و نسبت به اموال همسایهها احساس مسئولیت داشته باشند و بیتفاوت نباشند، فضا را براي سارقین ناامن میکنند و میتواند یکی از عوامل مؤثر در پیشگیري از سرقت باشد.
در نهایت آنچه که نمودارها نشان میدهند این است که عامل اقتصادي مهمترین عامل سرقت است و براي پیشگیري از سرقتها باید به معیارهاي اقتصادي توجه بیشتري کنیم و به دنبال آن عامل جغرافیایی و محیطی یعنی 1-روشنایی معابر و کوچه ها؛ 2-نصب دوربین و دزدگیر؛ -3 حضور بیشتر افراد پلیس در محل؛ -4 کنترل حاشیه نشینها؛ -4 ساختوسازهاي استاندارد و هندسی سازي آپارتمانها و بافتهاي فرسوده) دومین گزینه و عامل مهم براي پیشگیري از سرقت از نظر متخصصان امر انتخاب شده است. عوامل اجتماعی به عنوان گزینه سوم و عامل امنیتی آخرین گزینه انتخابی متخصصان امر است.
افزایش آگاهی و اطلاعات عمومی شهروندان در زمینـه چـالش هـا و خطـرات محیط سـایبري و نگهـداري از رمزهـا و مـدارك شخصـی و عـدم افشـاي اطلاعـات شخصی در فضاي مجازي؛ -
توجه به مناطق فقیرنشین شهرستان میامی و حومه و مبارزه با فقر و اعتیاد به عنوان عامل مهم جرم و سرقت در جامعه و بکارگیري افراد ترك کرده درکارهاي مختلف؛
توجه به افزایش امنیت منازل و خودروها، استفاده از دوربینها و آیفونهاي مجهز به دوربین مدار بسته جهت منازل و پارکینگها و با اطلاع رسانی کافی توسط نیروي انتظامی پلیس پیشگیري؛
توجه بیشتر شهرداريها به روشنایی معابر و نقاط کور و دور از دسترس که توجه سارقین را به خود جلب میکند و همچنین استفاده از سیستم روشنایی هوشمند براي زمانی که منزل خالی است؛
گسترش احساس نوع دوستی در جهت ارتباط بهتر همسایگان با هم در شهرها و ارتباط بیشتر پلیس با جامعه و استفاده از خود مردم به عنوان مأمورهاي افتخاري پلیس در زمینه گزارش موارد مشکوك و پیشگیري از جرائم احتمالی در جامعه.
نویسندگان: محمد نوروزي، احمدرضا اسماعیلی،جعفرحسینپور
